عرق سوز شدن یا عرق سوختگی نوعی راش (بثورات) اذیت کننده ناشی از گرما است که معمولاً پس از چند روز خود به خود بهتر می شود. در این مطلب سعی می‌نماییم شما را با یک مشکل شایع در کودکان یعنی عرق سوز شدن بیشتر آشنا کنیم.
عرق سوز شدن چیست؟
عرق سوز شدن که در اصطلاح پزشکی prickly heat یا heat rash نامیده می شود، زمانی اتفاق می افتد که عرق در زیر پوست به دام می افتد یا گیر می کند. این مساله هم در بزرگسالان و هم در کودکان اتفاق می افتد اما کودکان بیشتر از بزرگسالان به آن مبتلا می شوند زیرا غدد عرق آنها هنوز در حال رشد است.
کودکان و نوزادان به اقتضای سن و میزان فعالیت هایشان، دمای بدن بالاتری نسبت به بزرگسالان دارند. بنابراین، اگر هنگام باز کردن پوشک نوزاد خود متوجه بثورات پوستی شدید، ممکن است نوزاد شما عرق سوز شده باشد.
علت عرق سوز شدن نوزادان و کودکان چیست؟
این مساله زمانی اتفاق می افتد که مجاری عرق در پوست مسدود شوند و عرق به دام بیفتد، در نتیجه برجستگی های حاوی مایع روی پوست ایجاد می شود. در بیشتر موارد، برجستگی های حاوی مایع در قسمتی از پوست که دچار اصطکاک می شود، بوجود می آیند. مثلا در جاهایی که یک قسمت از بدن به قسمت دیگری ساییده می‌شود، یا جایی که لباس های تنگ روی پوست ساییده می‌شوند. عرق سوز شدن گاهی اوقات ممکن است در هنگام خواب کودکان رخ دهد. اگر لباس خواب کلفت باشد یا پتو ها خیلی سنگین باشند باعث می شود که گرما و عرق در پوست به دام بیفتد.
انواع عرق سوختگی
میلیاریا کریستالینا (Miliaria crystallina): خفیف ترین نوع عرق سوز شدن است. در این نوع عرق سوختگی، لایه بالایی پوست که اپیدرم نامیده می شود تحت تاثیر قرار می گیرد. ممکن است برجستگی های کوچک، شفاف و تاول مانندی را روی سطح پوست کودک خود مشاهده کنید. برجستگی ها دردناک نیستند و معمولاً خارش ندارند.
میلیاریا روبرا (Miliaria rubra): این راش قرمز و ناهموار است و اپیدرم میانی (لایه عمیق تری از پوست خارجی) را تحت تأثیر قرار می‌دهد. برجستگی های روی پوست ممکن است حساس باشند و همچنین می توانند خارش داشته باشند. میلیاریا روبرا شایع ترین نوع عرق سوز شدن است. این نوع بثورات می توانند باعث ناراحتی و درد شوند. نوزادان ممکن است در هنگام بهبودی تحریک پذیر باشند. گاهی اوقات میلیاریا روبرا می تواند باعث ایجاد پوسچول شود.
میلیاریا پروفوندا (Miliaria profunda): این نوع عرق سوز شدن عمیق ترین لایه پوست یا درم را تحت تأثیر قرار می دهد که در میان نوزادان و کودکان نوپا بسیار نادر است. زمانی اتفاق می‌افتد که عرق از غدد خارج می‌شود و حفره هایی پر از مایع در زیر پوست ایجاد می‌کند. برجستگی ها به رنگ پوست هستند، و شفاف یا قرمز نیستند. آنها معمولاً بسیار بزرگ تر و سخت تر از برآمدگی های ناشی از انواع دیگر عرق سوختگی ها هستند. میلیاریا پروفوندا ممکن است خفیف تر به نظر برسد، اما اثرات آن می تواند جدی تر باشد.
علائم چیست؟
- برجستگی های کوچکی که ممکن است شفاف، قرمز یا به رنگ پوست باشند
- قرمز شدن
- خارش یا احساس سوزش
متداول ترین نواحی آسیب دیده در بدن کودکان عبارتند از:
- چین های گردن
- چین آرنج و زانو
- زیر بغل
- داخل رانها
درمان عرق سوز شدن چیست؟
در بیشتر مواقع، عرق سوز شدن به محض خنک شدن نوزاد خود به خود از بین می رود. چندین درمان خانگی برای شروع وجود دارد:
- پوست را خنک کنید
- می‌توانید با درآوردن لباس های اضافی یا انتقال کودک به یک فضای خنک، پوست را خنک کنید.
- بر روی نواحی عرق سوز شده پارچه خیس بکشید
- اگر ناحیه آسیب‌دیده نسبتا کوچک است مثلا فقط در پشت گردن یا فقط در چین‌های آرنج، به آرامی یک پارچه خنک و مرطوب را روی بثورات بکشید تا حساسیت پوست از بین برود و دمای پوست کاهش یابد. اگر بثورات زیاد هستند و مناطق بزرگی از پوست تحت تاثیر قرار گرفته است، می توانید نوزاد خود را حمام کنید، در حمام فقط از آب خنک استفاده کنید ولی از صابون استفاده نکنید چون ممکن است پوست را بیشتر تحریک کند. سپس اجازه دهید پوست نوزاد در هوای آزاد خشک شود. در تمام مدت حمام کردن نوزاد خود را تحت نظر داشته باشید.
- کرم استروئیدی را امتحان کنید
- اگر بثورات خارش دار هستند، مهم است که بچه ها را از خاراندن پوست منع کنید چون خارش موجب می شود تاول ها پاره شوند و عفونت ایجاد شود. برای جلوگیری از خاراندن پوست می توانید از کرم هیدروکورتیزون 1 درصد بدون نسخه (OTC) بر روی پوست کودک در نواحی عرق سوز شده استفاده کنید. از آنجایی که استروئیدها می توانند عوارض جانبی داشته باشند، برای استفاده از آنها با پزشک مشورت کنید. از پمادهای هیدروکورتیزون حاوی نفت یا روغن معدنی خودداری کنید. آنها می توانند منافذ را مسدود کرده و از تبخیر طبیعی عرق جلوگیری کنند.
- از لوسیون کالامین یا لانولین بدون آب استفاده کنید
- اگر کودک شما نوع شدیدتری از عرق سوختگی دارد، لوسیون کالامین می تواند به توقف هرگونه خارش کمک کند. لانولین بدون آب می تواند به باز نگه داشتن مجاری عرق کمک کند.
چگونه از عرق سوز شدن پیشگیری کنیم؟
اقدامات متعددی وجود دارد که می توانید برای کمک به کودک خود در جلوگیری از عرق سوختگی انجام دهید:
- وقتی در پارک یا زمین بازی هستید، مطمئن شوید که کودک شما در طول زمان بازی بیش از حد عرق نمی کند. اگر متوجه لباس‌های خیس یا برافروختگی پوست شدید، لباس های کودک را کم کنید یا کودک را برای مدتی به یک فضای سایه‌دار یا دارای تهویه مطبوع ببرید.
- موقع خواب لباس خیلی کلفت به کودک نپوشانید
- به جنس لباس های کودک خود توجه کنید: به عنوان مثال، پنبه یکی از الیاف طبیعی است که به بدن کودک شما اجازه می دهد گرما و عرق را آزاد کند.
- لباس های شسته شده را دوباره آبکشی کنید: مواد شوینده ممکن است حتی بعد از شستشو باز هم در پارچه ها باقی بماند و باعث تحریک پوست یا ایجاد عرق سوز شدن شود. سعی کنید یک مرحله آبکشی اضافی در شستن لباس های کودک خود قرار دهید
