استریل بودن لوازم ختنه
ختنه یکی از قدیمیترین اقدامات پزشکی است که بشر ساکن بر کره زمین بر فرزندان پسر خود در نوزادی و سالهای آغازین زندگی پیاده کرده و همچنان نیز افراد بسیاری این عمل را بر نوزادان خود انجام میدهند.
نکته حائز اهمیت در این میان، به خاطر سپردن این موضوع است که ختنه، هر قدر هم که شیوه و فرآیندی قدیمی باشد و به هر میزان که شیوههای گوناگونی برای انجام آن در طول زمان به وجود آمده باشد، یک عمل جراحی است و تمامی تمهیدات لازم برای حفظ سلامت بیمار خردسال باید در پیادهسازی آن به اجرا درآید، در ادامه بیشتر به موضوع استریل بودن لوازم ختنه خواهیم پرداخت.
مفهوم استریل بودن
میکروارگانیسم ها یا میکروب ها موجوداتی با اندازه میکروسکوپی هستند که شامل باکتری ها، ویروس ها، قارچ ها، جلبک ها و تک یاخته ها هستند. باکتری ها همه جا هستند که برخی برای ما مفید هستند در حالی که برخی دیگر مضر هستند. باکتری ها، ویروس ها و سایر میکروارگانیسم هایی که باعث بیماری می شوند، پاتوژن نامیده می شوند. استریل بودن یا آسپتیک به معنای شرایط عدم وجود (عاری از) میکروارگانیسم های زنده است؛ به عبارت دیگر شرایطی که در آن عفونت یا ماده عفونی وجود نداشته باشد را استریل می گویند.
استریل بودن لوازم ختنه يا هر عمل ديگري مهم است. در عمل های جراحی، تکنیک استریل مجموعهای از اعمال و روشهای خاص است که برای عاری کردن تجهیزات، ابزار، وسایل و محیط از همه میکروارگانیسمها و همچنین حفظ استریل بودن آنها انجام. تکنیک استریل به کنترل و جلوگیری از عفونت کمک می کند، از انتقال همه میکروارگانیسم ها در یک منطقه خاص جلوگیری می کند، و شامل تمام تکنیک هایی است که برای حفظ استریل بودن انجام می شود. تمامی این فرآیند ها ریسک انتقال آلودگی و عفونت را به حداقل می رساند.
جراحی ختنه و وسایل مورد استفاده در آن
اما آیا در ختنه کردن استریل بودن ابزار، وسایل و محیط اهمیت دارد؟ استریل بودن لوازم ختنه در این عمل جراحی چه جایگاهی دارد؟
در جراحی ختنه، بخشی از پوست برش داده میشود؛ با توجه به اینکه ختنه کردن یک عمل جراحی حساس و دقیق است از این رو، استریل بودن کامل محیط و تمامی وسایلی که در حین انجام این عمل جراحی مورد استفاده قرار میگیرد از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است.
در صورتی که اتاق عمل یا هر کدام از وسایل مورد استفاده در عمل استریل نشده و حتی ذرهای آلوده باشند، احتمال عفونی شدن زخم که در اصطلاح عام به آن چرک کردن زخم میگویند به وجود میآید، اتفاقی که مشکلات و خطرات بیشتری را با خود به همراه خواهد داشت.
به همین دلیل، در کلینیک ختنه نوزادان تهران نهایت توجه به مقوله بهداشت، استریل کردن کامل محیط و تمامی وسایل، و استریل بودن لوازم ختنه شده است تا همواره بتوان از سلامت کامل مراجعین محترم مطمئن بود و رضایت و خشنودی آنها را نیز به دست آورد.
این مرکز مجهز به یک دستگاه اتوکلاو از کلاس مورد تایید وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی است تا تمامی وسایل پس از اتمام هر جراحی به وسیله آن به صورت کامل ضدعفونی شوند.
استریلیزاسیون به پروسه ای گفته ای می شود که طی آن تعداد میکروارگانیسم ها تا حد 99.9999 درصد از بین می روند. این کاهش تعداد میکروارگانیسم ها با روش ها متفاوتی حاصل می شود از جمله:
- اتوکلاو کردن (استفاده از میزان معینی حرارت و فشار)
- استفاده از مواد شیمیایی
- پرتو دهی یا استفاده از اشعه
چگونگی استفاده از وسایل غیرقابل استریل شدن
لازم به ذکر است که وسایل غیرقابل استریل شدن نیز که ممکن است در حین جراحی مورد استفاده قرار بگیرند به منظور حفظ حداکثری بهداشت در این مرکز، از نوع یکبار مصرف انتخاب شده و به کار میرود تا پس از اتمام هر جراحی دور ریخته شده و وسایل جدید در جراحی ختنه بعدی مورد استفاده قرار بگیرند. مثلا نیدل ها و سرنگ ها به هیچ وجه دوباره مورد استفاده قرار نمی گیرند، بعد از استفاده داخل ظروف خاص (Safety box) انداخته شده و سپس به طریقه بهداشتی دفع می گردند.
بنابراین استریلیزاسیون برای ابزار و وسایل جراحی به خصوص ختنه کردن بسیار مهم است در حدی که استریل بودن لوازم ختنه یک اصل ضروری به شمار می آید.