آبله میمونی

آبله میمونی یا ام پاکس یک بیماری ویروسی است که با علائمی مانند تب، تورم غدد لنفاوی، ضایعات پوستی و سردرد ظاهر می شود. تماس مستقیم با ضایعات پوستی، استفاده از وسایل شخصی فرد بیمار، تماس با حیوانات آلوده و قطرات تنفسی از مهم ترین راه های انتقال به شمار می آیند. این بیماری ابتدا در قاره آفریقا شیوع بیش تری داشته اما چند سالی است که در سایر نقاط جهان نیز دیده شده است. به همین دلیل در سال های اخیر مورد توجه ویژه ای قرار گرفته است. آیا آبله میمونی خطرناک است؟ چگونه می توان از آن پیشگیری کرد؟ درمان دارد؟ از چه راه هایی منتقل می شود؟ با مطالعه ادامه این مطلب سایت کلینیک ختنه نوزادان تهران به سوالات خود در مورد این بیماری دست می یابید.

آبله میمونی چیست؟

ام پاکس (Mpox) از دسته بیماری های عفونی محسوب می شود که از ویروسی به نام پکس ویروس ها به وجود می آید. آبله میمونی یک نوع  زئونوز نیز به حساب می آید؛ این یعنی بیماری از حیوان به انسان و برعکس نیز قابل انتقال است. همچنین از طریق انسان به انسان هم منتقل می شود.

این نوع آبله اولین بار در سال ۱۹۵۸ کشف شد. هنگامی که دانشمندان روی میمون ها برای انجام آزمایشات کار می کردند، متوجه بیماری بین دو میمون شدند. از همین رو نام آبله میمونی را برای این بیماری انتخاب کردند. اولین مورد مبتلا شده در انسان نیز به سال ۱۹۷۰ بر می گردد.

علائم آبله میمونی

از زمان ابتلا تا زمان بروز علائم چیزی حدود ۶ الی ۱۳ روز طول می کشد. اولین علائم در غالب موارد تب است. بثورات نیز ممکن است پس از تب یا پیش از تب ایجاد شود. علائم حدود ۲ الی ۴ هفته باقی می مانند. در صورتی که سیستم ایمنی بدن بیمار ضعیف باشد، ممکن است مدت ماندگاری علائم آبله میمونی طولانی تر شود. ضایعات پوستی در صورت، کف دست و پا، مقعد، ناحیه تناسلی و دهان ظاهر می شوند. بثورات ابتدا به صورت لکه های قرمز و سطحی هستند سپس دچار برجستگی و شبیه به تاول می شوند. با گذشت زمان داخل تاول کدر و زرد شده و کم کم تبدیل به زخم می گردند.

از دیگر علائم می توان به درد و کوفتگی اشاره کرد. این بیماری انرژی بدن را به شدت کاهش می دهد. بیمار در قسمت های مختلف به خصوص سر، گردن، ماهیچه ها و کمر احساس درد می کند. همچنین غدد لنفاوی در زیر بغل، کشاله ران یا گردن دچار تورم می شود.

راه های انتقال آبله میمونی

• تماس مستقیم با ضایعات پوستی: یکی از روش های رایج انتقال، تماس مستقیم با بثورات، مایعات درون آن یا زخم های فرد مبتلا است.
• ترشحات تنفسی: استنشاق قطره های سرفه و عطسه بیمار یکی دیگر از عامل های انتقال است.
• بارداری: امکان انتقال Mpox از زنان مبتلا به جنین وجود دارد.
• ارتباط جنسی: هر گونه مقاربت جنسی با مبتلا اعم از مقاربت مقعدی، واژینال یا دهانی بیماری را به شخص دیگر منتقل می کند.
• تماس با اشیاء آلوده: وسایل شخصی بیمار از جمله لباس، ملحفه، حوله یا ظروف زمینه انتقال بیماری را فراهم می کنند.
• حیوانات: انتقال آبله میمونی از حیوانات به انسان شامل گاز گرفتن، ایجاد خراشیدگی، شکار، تماس با لاشه یا پوست حیوانات امکان پذیر است. حتی مصرف گوشت حیوان مبتلا در صورتی که کامل نپخته باشد نیز در انتقال موثر است.

آمارها در مورد ام پاکس چه می گویند؟

سال ۱۹۷۰ این عارضه در کشور کنگو مشاهده شد و پس از آن در برخی از کشورهای آفریقایی مانند کامرون، ساحل عاج، نیجریه، گابن، سیرالئون، سودان و… رواج پیدا کرد. ام پاکس تنها در کشورهای آفریقایی یافت می شد اما با گذشت زمان به سرعت در اقصی نقاط جهان انتشار پیدا کرد طوری که تعداد کشورهای درگیر با آبله میمونی به بیش از ۱۲۰ کشور در سال ۲۰۲۴ رسید. وضعیت به گونه ای شد که سازمان جهانی بهداشت این بیماری را یک وضعیت اضطراری بهداشت جهانی اعلام نمود.

با این وجود در ایران خبری مبنی بر انتشار محلی آبله میمونی گزارش نشده است. همچنین ایران از نظر سطح هشدار در رتبه های پایین قرار دارد. تنها یک مورد در دو سال قبل گزارش شد که این فرد از خارج به ایران برگشته بود اما در موج های بعدی هیچ موردی یافت نشد.

درمان آبله میمونی

در حال حاضر هیچ درمان قطعی وجود ندارد و تنها اقداماتی جهت کنترل و پیشگیری توصیه می شود. هر چند اکثرا با طی کردن دوره نقاهت، آبله میمونی بهبود پیدا می کنند و علائم خود به خود از بین می روند اما انجام دستورالعمل های پزشک لازم است.

اقدامات خود مراقبتی

نواحی دارای بثورات را در صورت امکان شست و شو دهید و ضد عفونی کنید. همچنین پوست خود را خشک نگه دارید و از پوشش آن خودداری کنید اما هنگام حضور سایر افراد ماسک بزنید و بثورات را بپوشانید تا از انتقال جلوگیری کنید. از لمس ضایعات پوستی و کندن آن ها پرهیز کنید زیرا موجب افزایش بثورات می شود. بدن خود را هیدراته نگه دارید و به مدت کافی استراحت کنید.

واکسیناسیون

واکسن یکی از روش های موثر برای پیشگیری از آبله میمونی است که حدود ۸۵ درصد ایمنی ایجاد می کند و شدت علائم را در افراد مبتلا کاهش می دهد. در حال حاضر دو واکسن JYNNEOS و ACAM2000. CDC برای ام پاکس وجود دارد. واکسن به افرادی توصیه می شود که در تماس یا رابطه جنسی با مبتلایان بوده اند.

داروهای ضد ویروسی

از داروهای ضد ویروسی ایمونوگلوبولین، تکوویریمات، برینسیدوفویر از جمله مواردی هستند که برای درمان آبله میمونی کاربرد دارند. البته مصرف خودسرانه هر گونه دارو برای بیماری ممنوع است و باید طبق تجویز پزشک مصرف شود.

سوالات متداول

• عوارض آبله میمونی چیست؟ عفونت های ثانویه، انسفالیت (التهاب مغز)، عفونت ریه، عفونت چشم و اسهال و استفراغ از عوارض ام پاکس هستند که ممکن است در برخی بیماران بروز پیدا کند.  
• چه کسانی مستعد ابتلا به آبله میمونی هستند؟ افرادی که دارای شریک جنسی متعدد هستند، اشخاصی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند، کودکان و زنان باردار معمولاً در خطر بیش تر هستند.
• این بیماری چگونه تشخیص داده می شود؟ تشخیص ام پاکس از طریق بررسی علائم به خصوص بثورات پوستی، آزمایش PRC، نمونه برداری، تست سرولوژی و بررسی سابقه تماس فرد با افراد مبتلا انجام می شود.

خدمات کلینیک ختنه

در این مطلب به معرفی بیماری آبله میمونی پرداختیم. کلینیک ختنه به صورت تخصصی خدمات ختنه نوزادان با حلقه را ارائه می‌دهد.. برای کسب اطلاعات بیش تر می توانید به سایت ختنه مراجعه کنید و با مشاورین ما در ارتباط باشید.

آدرس و تلفن :

تهران، شریعتی، پایین تر از ظفر (دستگردی)، کوچه احمدیه یکم، پلاک ۱۰، طبقه ۴، واحد ۱۱

 ۰۲۱۲۲۸۹۴۲۰۳ و ۰۹۰۲۵۴۲۸۶۳۴