بیماری های کبدی کودکان هر چند که از بزرگسالان کم تر است اما می تواند عواقب جدی برای سلامت در پی داشته باشد. مصرف برخی از داروها، اختلالات ژنتیکی، عفونت و ورود مواد شیمیایی به بدن کودک باعث اختلالات کبدی می شود. از آنجایی که تعداد بیماری ها و مشکلات کبد زیاد است، علائم زیادی را نیز به دنبال دارد و ممکن است طیف و نوع علائم از کودک به کودک دیگر متفاوت باشد. برای آشنایی بیش تر با علائم و بیماری های شایع کبدی با ما همراه شوید.
علائم بیماری های کبدی کودکان
اگر کودک شما علائم زیر را تجربه کند، احتمال دارد به یکی از اختلالات کبدی دچار شده باشد:
- زردی (یرقان): صورت و سفیدی چشم به دلیل تجمع رنگدانه صفرا در خون به رنگ زرد در می آیند.
- کاهش اشتها و وزن: جذب و هضم غذا با اختلال مواجه می شود و حتی ممکن است تهوع و استفراغ کودک را به همراه داشته باشد. در نهایت آنزیم های غذایی نیز کاهش پیدا می کنند.
- تغییر رنگ مدفوع: با توجه به کاهش سطح صفرا به روده و عدم دفع، رنگ مدفوع کودک تغییر پیدا می کند.
- خارش پوست: با افزایش اسیدهای صفراوی در خون، عصب های پوستی تحریک می شوند. این تحریک در اشکال مختلفی مانند خارش ظاهر می شود.
- تورم شکم: با کاهش آلبومین (پروتئین تنظیم کننده فشار اسمزی خون ) مایع نشت شده از خون در حفره شکمی تجمع می یابد. این مورد تنفس را برای کودک سخت می کند.
- فشار خون پورتال: رگ پورتال خون را از دستگاه گوارشی به کبد می رساند. هنگام وجود مشکلات کبدی، فشار خون در این رگ بالا می رود.
- واریس مری: واریس مری به گشاد شدن رگ های خونی در قسمت پایین مری گفته می شود. با افزایش فشار به رگ های خونی اطراف کبد، رگ های مری نیز دچار گشادی و پارگی می شوند. استفراغ خونی، مدفوع تیره یا خونی و تشنگی بیش از حد از عوارض واریس مری هستند.
- مشکلات عصبی: در شرایط حادتر شرایطی تحت عنوان آنسفالوپاتی کبدی یا کمای کبدی ایجاد می شود. این بیماری سیستم عصبی را مختل می کند و باعث کاهش سطح هوشیاری، تغییر در خلق و خو، خواب آلودگی، کند شدن حرکات و گفتار و لرزش عضلات می شود.
انواع بیماری های کبدی کودکان
نارسایی کبد
نارسایی کبد به صورت مزمن یا حاد در کودک به وجود می آید. در نوع حاد بیماری به صورت ناگهانی بروز پیدا می کند؛ در حالی که نارسایی مزمن به دلیل وجود یک بیماری کبدی ظاهر می شود. مشکلات متابولیک ارثی، مصرف برخی داروها، ویروس هایی مانند تبخال، ورود سم به بدن و مشکلات سیستم ایمنی منجر به نارسایی کبد می شوند. خارش پوست، مدفوع کم رنگ، خونریزی، شکستگی استخوان و بی اشتهایی از علائم نارسایی کبد هستند.
هپاتیت
هپاتیت در کودکان مانند بزرگسالان دارای ۵ نوع A،B،C،D و E است. این بیماری منشاء ویروسی دارد و باعث تخریب سلول های کبدی می شود. تب، درد عضلات، زردی رنگ پوست، ادرار تیره، مدفوع خاکستری و …. از علائم هپاتیت هستند. تنوع گونه های هپاتیت سبب شده تا علت های متفاوتی داشته باشد. مثلاً نوع B از طریق خون منتقل می شود. سوزن و ابزار نوک تیز می تواند عامل انتقال باشد.
سندرم آلاژیل
سندرم آلاژیل از بیماری های نادر ژنتیکی است که به دلیل کمبود مجاری صفراوی ایجاد می شود. این اتفاق انتقال صفرا را با مشکل مواجه می کند و می تواند روی سایر قسمت های بدن مانند استخوان ها، کلیه، صورت، چشم و رگ ها اثرات منفی بگذارد. اختلال در رشد کودک، زردی پوست، تغییر رنگ ادرار و مدفوع و تغییر در ساختار استخوانی بدن از علائم سندرم آلاژیل است.
کبد چرب
لازم است بدایند که کبد چرب عارضه ای است از تجمع چربی در کبد به وجود می آید. بیماری کبد چرب نیز دارای دو گروه ساده و استئاتوهپاتیت است. در کبد چرب ساده میزان التهاب و آسیب کم است اما استئاتوهپاتیت آسیب جدی تری را وارد می کند. کودکان علائمی مانند درد در قسمت راست و بالایی شکم و خستگی را تجربه می کنند.
سایر بیماری های کبدی
از آنجایی که بیماری های کبدی موارد متعددی را شامل می شوند، ما تنها به موارد مهم تر پرداختیم. از دیگر بیماری های کبدی در کودکان می توان به اختلالات میتوکندریایی کبدی، اختلالات صفراوی و کیسه صفرا، هموکروماتوز، تومورهای کبدی، کلانژیت اسکلروزان اولیه، بیماری ویلسون، کیست کلدوکال، سیروز کبدی، کبود آلفا ۱ آنتی تریپسین، فیبروز مادرزادی کبدی و… اشاره کرد.
تشخیص بیماری های کبدی
تشخیص و درمان به موقع بیماری های کبدی کودکان امری ضروری و مهم است زیرا از بروز عوارض بیش تر پیشگیری می شود و از طرفی چون کودکان در حال رشد هستند، باید به موقع اقدام نمود تا اختلالی پیش نیاید. پزشکان از روش های زیر برای تشخیص استفاده می کنند:
- بررسی علائم بالینی کودک: پزشک علائم ظاهری کودک را بررسی می کند و تا حدودی بیماری مشخص می شود اما از آنجایی که علائم برخی بیماری ها مشترک یا شبیه به هم هست، قطعاً از روش های دیگری نیز بهره می گیرد.
- آزمایش های خون: مهم ترین آزمایش، آزمایش عملکرد کبدی است که پروتئین، آنزیم های کبد و بیلی روبین را اندازه گیری می کند. آزمایش های ویروسی، ژنتیکی، آزمایش های کلیوی و انعقادی از موارد دیگری هستند که ممکن است پزشک تجویز کند.
- تصویر برداری: سی تی اسکن، ام آر آی، سونوگرافی، بیوپسی، آندوسکوپی به پزشک کمک می کند تا بافت، اندازه، شکل و ساختار کبد را دقیق تر بررسی کند.
درمان بیماری های کودکان در کلینیک ختنه
ما در این مطلب سعی کردیم بیماری های کبدی و نکات مربوط به آن را بررسی کنیم. مجموعه کلینیک ختنه نوزادان تهران همه تلاش خود را جهت آموزش و آشنایی والدین با انواع بیماری و اختلالات کودکان به کار می گیرد. کلینیک ختنه یکی مراکز تخصصی ختنه است که به صورت کاملاً اصولی این کار را انجام می دهد و آماده ارائه خدمات به والدین عزیز است.
آدرس: تهران، شریعتی، پایین تر از ظفر (دستگردی)، کوچه احمدیه یکم، پلاک ۱۰ ، طبقه ۴ ، واحد ۱۱
تلفن: ۰۹۰۲۵۴۲۸۶۳۴ و ۰۲۱۲۲۸۹۴۲۰۳
