بیماریهای مقاربتی یا STD به انواع بیماریهایی گفته میشود که از طریق تماس جنسی واژینال، مقعدی و دهانی از فردی به فرد دیگر منتقل میشود.
با وجودی که بیماریهای مقاربتی را عفونت مقاربتی (STI) و بیماری آمیزشی (VD) نیز مینامند، برقراری رابطه جنسی تنها راه انتقال آنها میان افراد نیست و بسته به نوع بیماری، عفونت امکان انتقال از راههایی مانند شیردهی و استفاده مشترک از سوزن را نیز دارند.
علائم و نشانههای بیماریهای مقاربتی در مردان
بیماریهای مقاربتی انواع گوناگونی دارند و از میان آنها، بسیاری فاقد علامت هستند؛ با این وجود، بیماریهای مقاربتی مزمن با علائمی مانند موارد زیر در بدن فرد ظاهر میشوند:
- احساس درد و ناراحتی هنگام ادرار کردن یا در زمان برقراری رابطه جنسی
- ترشحات و خونریزی غیرمعمول از آلت تناسلی
- زخم، برآمدگی و التهاب در اطراف دهان، باسن، مقعد و آلت تناسلی

در ادامه این وبلاگ، به معرفی ۳ مورد از شایعترین انواع بیماریهای مقاربتی میپردازیم
سه مورد از شایعترین بیماریهای مقاربتی
کلامیدیا
کلامیدیا یکی از متداولترین انواع بیماریهای مقاربتی است که به وسیله باکتری کلامیدیا تراکوماتیس به وجود میآید. به طور معمول مبتلایان به کلامیدیا نشانه و علائمی ندارند اما در برخی موارد نشانههایی مانند ترشحات غیرعادی اندام جنسی، سوزش در هنگام ادرار و درد و تورم عضو مربوطه دیده میشود.
کلامیدیا از طریق آمیزش و برقراری رابطه جنسی از فردی به فرد دیگر منتقل میشود، همچنین مادر آلوده در هنگام زایمان میتواند این بیماری را به نوزاد خود منتقل کند. انتقال این بیماری به زنان میتواند بیماریهای التهاب لگن، ناباروری و حاملگی خارج از رحم را به دنبال داشته باشد، گسترش این عفونت به ناحیه چشم نیز بیماری تراخم را به همراه خواهد داشت.
کلامیدیا یکی از انواع بیماریهای مقاربتی است که می تواند مردان و زنان را آلوده کند. کلامیدیا دهانه رحم، مقعد یا دهان را در زنان آلوده میکند. همچنین مردان ممکن است در مجرای ادرار، مقعد یا دهان به این عفونت مبتلا شوند. اگر شخصی به کلامیدیا مبتلا بوده و در گذشته تحت درمان قرار گرفته، در صورت داشتن رابطه جنسی محافظت نشده با فردی که به این عفونت مبتلا شده است، شخص می تواند دوباره به این بیماری مبتلا شود.
برای تشخیص بیماریهای مقاربتی تستهای تشخیصی مختلفی وجود دارد. تشخیص کلامیدیا از طریق انجام تست های آزمایشگاهی صورت می گیرد که شامل موارد زیر است:
- آزمایش نمونه ادرار
- آزمایش نمونه سواب (بنا به تشخص پزشک، نمونه سواب می تواند از ترشحات واژن، آلت تناسلی مردان و یا مقعد جمع آوری گردد و آزمایش شود
کلامیدیا جزو بیماریهای مقاربتی است که در جوانان به ویژه زنان جوان شایع تر است. اگر فردی که در سن برقراری رابطه جنسی است، در روابط جنسی خود به طور مداوم از کاندوم استفاده نکند، یا اگر چندین شریک جنسی داشته باشد، احتمال ابتلا به کلامیدیا در او بیشتر است.
مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری های کشور آمریکا آزمایش غربالگری کلامیدیا را برای موارد زیر توصیه می کند:
- زنان فعال از نظر جنسی 25 ساله یا کمتر. آزمایش غربالگری سالانه در این افراد توصیه می شود.
- زنان باردار. این گروه از افراد در اولین معاینه قبل از تولد باید از نظر کلامیدیا آزمایش شوند.
- زنان و مردان در معرض خطر بالا. غربالگری مکرر کلامیدیا باید برای افرادی که چندین شریک جنسی دارند، افرادی که در روابط جنسی همیشه از کاندوم استفاده نمی کنند، و مردان همجنسباز مد نظر قرار بگیرد. سایر عوامل پرخطر عبارتند از عفونت فعلی با یک عفونت مقاربتی دیگر و قرار گرفتن در معرض احتمالی STI از طریق شریک آلوده.
هپاتیت ب
یکی از بیماریهای مقاربتی دیگر هپاتیت B است. هپاتیت ب نوعی از عفونت در کبد است که در ابتدا از طریق انتقال ویروس آن در رابطه جنسی از فردی به فرد دیگر منتقل میشود.
این بیماری بسیار مسری است و جدای از برقراری رابطه جنسی بدون به اجرا درآوردن تمهیدات بهداشتی لازم، از طریق به اشتراک گذاشتن وسایلی مانند مسواک، سوزن، تیغ و بسیاری دیگر از وسایل که احتمال باقی ماندن بزاق یا خون فرد آلوده به هپاتیت ب بر آنها وجود دارد نیز منتقل میشود.
هپاتیت ب بیماریها و عارضههای کبدی را به دنبال خواهد داشت و از آن جا که درمانی قطعی برای آن وجود ندارد، بهترین شیوه برای مقابله با آن پیشگیری است که آن هم با رعایت دقیق اصول بهداشتی به دست میآید.

هپاتیت B نیز نوعی یکی از انواع بیماریهای مقاربتی به شمار می آید. واکسن کارآمد برای هپاتیت B در دسترس است و در برنامه واکسیناسیون روتین کشور ما نیز وجود دارد که می تواند از ابتلا به این ویروس جلوگیری کند، اما اگر فردی این بیماری را داشته باشد، درمان قطعی برای آن وجود ندارد. اگر فرد از ابتلا به این ویروس مطلع باشد، انجام برخی اقدامات احتیاطی و پیشگیرانه می تواند به جلوگیری از انتشار ویروس به سایر افراد کمک کند.
ویروس هپاتیت B اگر انسان را بصورت مزمن آلوده کند، میتواند منجر به سیروز کبد، فیبروز کبد، سرطان کبد (هپاتوسلولار کارسینوما)، و نارسایی کبد گردد.
شپش عانه
شپش عانه یکی از شایعترین انواع بیماریهای مقاربتی با شانس انتقال بسیار بالا از فردی به فرد دیگر است، بر اساس آمار به دست آمده و تحقیقات انجام شده، شپش عانه تا ۹۰ درصد شانس انتقال در صورت تماس مستقیم را دارد.
شپش ناحیه تناسلی در واقع حشرات کوچکی هستند که ناحیه تناسلی فرد را آلوده می کنند. این نوع شپش با شپش سر و بدن متفاوت است.
تخم شپش به طور معمول به ساقه مو چسبیده است اما تا آن اندازه ریز است که افراد آنها را نمیبینند و در صورت سرایت و ابتلا، فرد تنها هنگام راه رفتن چیزی را روی کشاله ران خود احساس میکند یا احساس خارش در نواحی آلوده را دارد.
رایج ترین راه برای ابتلا به این نوع از بیماریهای مقاربتی طریق فعالیت جنسی است. شپش های ناحیه تناسلی از خون انسان تغذیه می کنند و نیش آنها می تواند باعث خارش شدید شود. درمان شامل استفاده از کرم ها و لوسیون های مخصوص است که بدون نسخه هم از داروخانه ها قابل تهیه هستند.
رعایت بهداشت و توجه به نکات مراقبتی، بهترین راه برای مقابله با بیماریهای مقاربتی است و در تمامی موارد ذکرشده، با توجه به این اصول میتوان از بروز مشکلات بیشتر جلوگیری کرد.